کربوهیدراتها
برای شما که ورزشکار هستید، مهمترین خاصیت کربوهیداراتها این است که چه در
فعالیتهای هوازی و چه در فعالیتهای بیهوازی همواره انرژی را برای بدن شما حاضر
و آماده نگه میدارد. برنامه تغذیه کامل ورزشی شما باید شامل درصد بالایی از
کربوهیدراتها باشد: این مقدار برای ورزشکاران قدرتی 50 تا 60 درصد و در ورزشکاران
استقامتی بین 70 تا 80 درصد است.
نیازهای فیزیولوژیکی مختلف برای انواع رشتههای ورزشی، استفاده از مقادیر خاصی
از پروتئینها و کربوهیدراتها را طلب میکند. با عنایتی خاص به مصرف کربوهیدراتها
کار خود را شروع کنید. تفاوت بین انواع کربوهیدراتها و چگونگی مصرف آنها در بدن را
فرا بگیرید. با فراگیری این دانستهها است که میتوانید رژیم غذایی کاملی برای خود
فراهم کنید.
کربوهیدراتها چه هستند؟
کربوهیدراتها- که مشتمل بر ترکیبات مختلفی از مولکولهای کربن،، هیدروژن و
اکسیژن هستند- سه دستهاند:
*قندهای ساده (گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز)، که میتوان آنها را در عسل ومیوهها
یافت، در اصطلاح علمی به مونوساکاریدها معروف هستند.
*ساکاروز یا قند معمولی، به عنوان سردستة دیساکاریدها محسوب میشود
(لاکتوز و مالتز نیز از این دستهاند).
*کربوهیدراتهای مرکب، نشاستهها (دکسترینها، سلولز، پکتین و گلیکوژن) که در
تمام غلات و گیاهان بُنشنی یافت میشوند، به پُلیساکاریدها موسوماند.
یک از مهمترین انواع کربوهیدراتها، یعنی سلولز در پوست میوهها و سبزیجات یافت
میشود. سلولز در بدن انسان هضم نمیشود، بنابراین منبع مناسبی برای تأمین
انرژی بدن نیست. اما وجود این ماده در رژیم غذایی، تفالة لازم برای هضم طبیعی و
دفع منظم مواد زاید را فراهم میآورد.
بهترین راه فهم ترکیب کربوهیدراتها این است که یک دانة ذرت را در نظر بگیرید. لایة
خارجی این دانه شامل 12درصد کربوهیدرات هضم شدنی است (سلولز، همیسلولز
و لیگنین) که بدون اینکه جذب شود از دستگاه گوارش عبور میکند و همراه با مدفوع
خارج میشود. استفاده از این مواد فوایدی دارد که میتوان حمایت از لوله گوارش
شما در برابر ناراحتیهای مختلف، افزایش نظم و آرامش دستگاه گوارش و پیشگیری از
پرخوری از طریق افزایش احساس سیری را برشمرد.
درون هر دانة ذرت از قندهای ساده و ساکاروز (معمولاً برای راحتی کار این دو گروه از
قندها را مجموعاً کربوهیدراتهای ساده به حساب میآورند) و نشاستههای مرکب
ساخته شده است. بنابراین، ذرت منبع نسبتاً کاملی از کربوهیدراتها است، با بخش
قابل هضمی که مواد معدنی و ویتامین را به طرزی طبیعی، یعنی یکجا، فراهم
میآورد. کربوهیدراتهای سادة موجود در ذرت و غلات کامل دیگر بر مزة غذاها
میافزایند اما از سرعت ورود قندها به جریان خون میکاهند.